چراغ سبز وزارت نفت
به عرضه سهام پالايشگاه‌ها
ندا جعفري| شاخص‌هاي بورس همزمان با تحولات اقتصادي بازارهاي غيررسمي و البته سردرگمي در عرضه‌ها، در يكي، دو روز گذشته قرمز شده‌اند. پس از حاشيه‌هايي كه بر سر عرضه سهام پالايشگاه‌ها در قالب صندوق‌هاي ETF ايجاد شد؛ عليرضا صالح كه سال گذشته جانشين پوري حسيني به عنوان رييس در سازمان خصوصي‌سازي شده است، براي چندمين بار تاكيد كرد واحدهاي صندوق داراي دوم، شامل سهام شركت‌هاي پالايشي در روز دوم شهريور امسال پذيره‌نويسي مي‌شود. با اين وجود كه پالايشگاه‌ها خود را براي حضور در صندوق دوم اعلام مي‌كردند اما وزارت اقتصاد در يك اقدام عجيب تصميم خود را عوض كرد و در روز دوشنبه بيستم مردادماه حسن علايي معاون سازمان خصوصي‌سازي اين خبر را تكذيب كرد و همين امر نيز موجب شد صف‌هاي فروش سنگين در آغاز معاملات بازار سهام در نمادهاي پالايشي تشكيل شود و اين موضوع كليت بازار سرمايه را نيز تحت‌تاثير قرار دهد. روابط عمومي سازمان خصوصي‌سازي در اين باره اعلام كرد؛ براساس اعلام قبلي سازمان خصوصي‌سازي قرار بود سهام دولت در چهار پالايشگاه در قالب دومين صندوق سرمايه‌گذاري قابل معامله (اي‌تي‌اف) عرضه شود ليكن با توجه به عدم اقدام وزارت نفت در تاسيس صندوق مذكور، هيات واگذاري در آخرين جلسه خود و با توجه عرضه قبلي سهام شركت پالايش نفت تبريز عرضه باقيمانده بلوك سهام متعلق به دولت در سه شركت پالايش نفت بندرعباس، تهران و اصفهان را نيز مصوب كرد؛ لذا بر همين اساس آگهي عرضه عمده و بلوكي سهام اين شركت‌ها هفته گذشته منتشر شده كه پس از هماهنگي با بورس تاريخ دقيق عرضه آن در بازار سرمايه مشخص خواهد شد. سازمان خصوصي‌سازي مجري مصوبات هيات محترم واگذاري است و چنانچه در اين خصوص مصوبه جديدي به اين سازمان ابلاغ شود بر آن اساس اقدام خواهد شد. همچنين زنگنه وزير نفت درباره برخي شائبه‌ها مبني بر مخالفت وزارت نفت با عرضه سهام پالايشگاه‌ها در بورس تحت عنوانETF، گفته است؛ وزارت نفت با ارايه سهام پالايشگاه‌ها در بورس نه تنها مخالف نيست بلكه موافق نيز هست. در ابتدا قرار بود اين سهام به صورت ETF عرضه شود سپس به عرضه بلوكي تغيير كرد. وزارت نفت با عرضه سهام پالايشگاه‌ها در بورس با هر روشي موافق است.
بورس به كانال دو ميليون واحد بازگشت
انتشار اين خبر اما طي روزهاي گذشته موجبات نوسان شديد در بورس را فراهم آورده است و سهامداران براي خريد يا فروش سهام‌شان بلاتكليف مانده‌اند.
پس از انتشار اين خبر روز دوشنبه شاخص بورس در جريان معاملات بازار سرمايه با افت ۱۳هزار و ۴۳۷واحدي در ارتفاع ۲ ميليون و ۶۵ هزار و ۱۰۸ واحد به كار خود پايان داد و روز سه‌شنبه نيز بورس منفي شد و شاخص كل بورس در اين روز با ۶۵ هزار و ۷۳۶ واحد كاهش، رقم يك ميليون و ۹۹۹هزار واحد را ثبت كرد.
مصطفي اميد قائمي، بنيانگذار و نخستين مديرعامل فرابورس در گفت‌وگو با خبرنگار اعتماد در اين خصوص مي‌گويد: هنوز تصميم‌گيري نهايي براي صندوق دارا دوم نشده است البته سرمايه‌گذاران در اين خصوص اشتباهاتي هم دارند اين موضوع را نبايد فراموش كرد كه صندوق دارا يكم و دارا دوم با يكديگر متفاوت هستند. او مي‌گويد: زماني كه صندوق دارا يكم تشكيل شد از لحظه‌اي كه سهم‌ها انتخاب شد تا نهايي شدن قيمت‌ها و پذيره‌نويسي قيمت پرتفوي افزايش پيدا كرد و در محدوده پنج تا شش ماه با افزايش قيمتي روبرو شد و در مجموع صندوق دارا يكم با بازدهي مناسبي عرضه شد.
دارا دوم بازدهي دارا يكم را ندارد
اميدقائمي ادامه مي‌دهد: اين در حالي است كه صندوق دارا دوم با توجه به رشد زياد قيمت سهم در صورتي هم كه تشكيل شود بازدهي دارا يكم را نخواهد داشت و نمي‌توان اين دو را با يكديگر مقايسه كرد بالاخره سهام بانكي با سهام پالايشگاهي تفاوت ماهوي دارد.
او مي‌گويد: در حال حاضر قيمت‌ها و شرايط بسيار متفاوت هستند و در صورتي كه دارا دوم تشكيل شود ملاحظاتي نسبت به ريسك سرمايه‌گذاري در اين صندوق وجود دارد و اين صندوق با صندوق دارا يكم فاصله زيادي دارد.
او در مورد ريزش‌هاي اخير مي‌گويد: اينكه عده‌اي از بورس خارج شوند طبيعي است زيرا قيمت برخي سهم‌ها پر شده و ممكن است از اين موضوع ترسيده باشند. اين كارشناس بازار سرمايه ادامه مي‌دهد: هميشه اين روند در بازار سرمايه وجود دارد و بالا و پايين رفتن‌هاي شاخص بورس جزو اين فرآيند است اما اين نكته هم مهم است كه مردم بايد با احتياط بيشتري سرمايه‌گذاري كنند.
حجم بازار با ۱۵ سال پيش قابل مقايسه نيست
او در واكنش به اين موضوع كه برخي از تكرار اتفاق سال ۱۳۸۴ در بورس ابراز نگراني مي‌كنند، مي‌گويد: شرايط الان بورس با شرايط ۱۵ سال پيش اين بازار اصلا قابل مقايسه نيست. در حال حاضر حجم معاملات بسيار بالا رفته و تقاضا براي سرمايه‌گذاري در اين بازار هم بالاست، بازار سرمايه بزرگ‌تراز سال ۸۴ شده ضمن آنكه شركت‌هاي بزرگي كه در حال حاضر در بورس فعال هستند در آن زمان حضور نداشتند.
اميدقائمي باتاكيد بر اينكه در حال حاضر بورس با ميليون‌ها سهام‌دار روبروست، مي‌گويد: بازار بورس سهم خود را در اقتصاد و در بين مردم پيدا كرده است.
اين فعال حوزه بورس مي‌گويد: با وجود سيل تقاضايي كه به سمت اين بازار در حركت است دليلي براي نگراني وجود ندارد البته اين بازار هم ريسك‌ها و بازدهي خود را دارد.
حمايت‌هاي دولت از بورس
اميدقائمي در مورد حمايت‌هاي دولت از بورس طي ماه‌هاي گذشته نيز مي‌گويد: بله حمايت‌هاي دولتي نيز شده و اين موضوع واقعيت دارد اما اين حمايت‌ها به صورت معنوي و با سياست‌گذاري‌ها براي سرمايه‌گذاري در بورس انجام شده گاهي هم در مورد نرخ مواد خام يا عوارض شركت‌ها صورت گرفته است. نخستين مديرعامل فرابورس ادامه مي‌دهد: كمك دولت از اين بازار به عنوان بازاري جايگزين سرمايه‌گذاري در بازار ارز و كالاهاي ديگر بوده و باعث شده تا اين بازار رونق بگيرد البته نبايد نقش دولت در اين بازار را بيشتر از واقعيت‌هايي كه اتفاق افتاده در نظر گرفت.
او با بيان اينكه سهم‌هاي دولتي هميشه از استقبال خوبي برخوردار بوده است، ادامه مي‌دهد: مردم موافق عرضه سهم‌هاي دولتي هستند و اين سهم‌ها زمان عرضه قيمت‌شان به اندازه‌اي بالا مي‌رود كه ديگر دولت توان فروش آنها را ندارد مانند سهام پالايشگاهي‌ها كه اخيرا عرضه شد و اين‌قدر نرخ‌ها بالا رفت كه مشتري بلوكي نداشتند و اغلب مشتري‌هاي خرد دارند.